Ingrediënten (voor 1 liter)

2 el Rooibos Earl Grey
300 ml kokend water
sap van 1 citroen
enkele schijfjes verse gember
honing
ongeveer 10 ijsblokjes

Bereiding

Doe 2 el Rooibos Earl Grey samen met de gemberschijfjes in een zeefje of theekan, giet er heet water (net niet kokend) over en laat 10 minuten trekken.
Leg ongeveer 10 ijsblokjes in een maatbeker (inhoud min. 1L) en giet er de gezeefde en nog hete infusie over.
Als de ijsblokjes gesmolten zijn, vul aan tot 1 liter met koud water.
Voeg het citroensap toe en zoet met honing naar smaak.

Serveer ijskoud met eventueel wat extra ijsblokjes, een schijfje citroen en een takje munt.

 

Als je me zou vragen: “Hoe zet je het liefst thee?”, dan is mijn antwoord zonder twijfel: “Met een gaiwan.”
En als je zou vragen: “Wat draai je het liefst uit klei?”, dan zeg ik even overtuigd: “Een gaiwan.”

Dit kleine kopje met bijpassend deksel en schoteltje is bijzonder geschikt voor het bereiden van Chinese thee – of het nu om witte, groene, gele, oolong of pu erh gaat. In de Chinese filosofie staat dit drieluik symbool voor de wereld: het schoteltje vertegenwoordigt de aarde, het kopje de mens, en het deksel de hemel.

De oorsprong van de gaiwan gaat terug tot de Ming-dynastie (1368–1644), toen het nog sancai wan werd genoemd, de “driekleurige kom”, verwijzend naar de typische kleuren van het Tang-aardewerk: groen, amber en wit. Pas in de Qing-dynastie kreeg de gaiwan de vorm zoals we die vandaag kennen.

De gaiwan wordt oa. gebruikt bij de Chinese theeceremonie, Gong Fu Cha en vraagt wat behendigheid en oefening.
De theeblaadjes worden rechtstreeks in het voorverwarmde kopje gelegd, waarna je ze met een draaiende beweging overgiet met heet water. Het deksel helpt om het aroma vast te houden en vertraagt het afkoelen van de thee. Door met het deksel zachtjes te wiegen aan de rand van het kopje, breng je de blaadjes tot leven. Na een korte infusie giet je de thee uit, via een kleine opening tussen kopje en deksel, in een kan of direct in de theekopjes. De blaadjes blijven netjes achter, klaar voor een volgende opgieting.

Het maken van een gaiwan is een werkje van precisie en geduld. Elk onderdeel – kopje, schoteltje en deksel – moet apart gevormd worden, en toch als een samenhangend geheel functioneren. De rand van het kopje buigt lichtjes naar buiten zodat je het kunt vasthouden zonder je vingers te branden. Het deksel heeft een subtiel knopje waar je vinger precies houvast vindt.

Als alles goed uit de oven komt en de onderdelen elkaar moeiteloos vinden, is het een waar genoegen om thee te zetten met een zelfgemaakte gaiwan.

Wil je zelf ook thee bereiden met een gaiwan? Neem eens een kijkje in onze webshop.

Hieronder zie je een kleine selectie van gaiwans die ik in de loop der jaren gemaakt heb in het atelier van THEEmuze.

Theedrinken aan de rand van de Sahara.

Eind april 2025 reisde ik samen met mijn twee zonen door het zuiden van Tunesië. Het werd een fysieke tocht vol contrasten, geuren, verhalen en uitzichten die zich diep in ons geheugen nestelden. We trokken door het ruige landschap van het Dahargebergte, waar de zon fel op de droge aarde brandde en de wind stofwolken langs ons heen blies.

Tijdens onze reis werden we ontvangen door Berbers en Nomaden – mensen die weinig nodig lijken te hebben, maar des te meer geven. Hun gastvrijheid was hartverwarmend, hun maaltijden eenvoudig maar smaakvol, bereid met lokale ingrediënten en veel zorg.

Thee drinken speelt een centrale rol in hun dagelijks leven. De thee die ze schenken, Atay Bena’na’, ook wel Berber Whisky genoemd, is afkomstig uit de bredere traditie van Noord-Afrika en wordt bereid met Chinese Gunpowder-thee, verse munt en royale hoeveelheden suiker.
Het is een drankje dat niet alleen dorst lest, maar ook mensen samenbrengt en verbindt.

Tijdens onze wandelingen langs verlaten grotwoningen en berberdorpen, raakten onze benen geregeld de struiken langs het pad – tijm, rozemarijn, wilde munt, waardoor er een aangename kruidige geur opsteeg: aromatherapie in zijn puurste vorm.
’s Avonds, wanneer we moe maar voldaan onze bestemming bereikten, werd ons thee aangeboden met een lokale toets. De basis bleef dezelfde, maar er werd gul toegevoegd wat het landschap ons onderweg had aangereikt: rozemarijn en tijm.
Voor we de Sahara introkken, dronken we ook thee met verse munt. Een heerlijk uitgebalanceerde smaak: krachtig, kruidig en zoet. Een thee die onze indrukken van het land wondermooi weerspiegelde: stoer, aards en intens.

Ostfriesische theeceremonie.

In het noorden van Duitsland, vlak bij de Nederlandse grens, wordt al sinds de 17de eeuw thee gedronken – veel thee. Vierentwintig kopjes per dag per persoon is er geen uitzondering maar eerder een gewoonte.
In Ostfriesland heeft het theedrinken zich ontwikkeld tot een diepgewortelde traditie, met een eigen ritueel, servies, accessoires en zelfs een eigen theetaal.

Begin maart 2025 trok ik erheen, met een programma dat zorgvuldig opgebouwd was rond thee. Drie theemusea en twee Ostfriesische theeceremonies stonden op de planning. Maar voor ik de grens overstak, maakte ik een omweg naar Houwerzijl, in Nederland, waar in De Theefabriek net een tijdelijke tentoonstelling liep over Hella Haasse.
Haar boek De Heren van de Thee, dat het leven van het echtpaar Kerkhoven op een Javaanse theeplantage eind 19de eeuw beschrijft, had me lang geleden al gegrepen—nog voor thee een volwaardige plek in mijn leven kreeg. De tentoonstelling toonde originele documenten, foto’s en persoonlijke bezittingen, en bracht op ontroerende wijze twee eeuwen Java-thee tot leven.

Eenmaal aangekomen in het stadje Norden, waar ik vier dagen verbleef, dook ik in de geschiedenis van thee, van zeilschepen en smokkelroutes tot Pruisische vorsten en fijn porselein.
Het Ostfriesische Teemuseum in Norden en het Bünting Teemuseum in Leer schetsten het verhaal van hoe de thee uit het verre oosten via de Oost-Indische Compagnie zijn weg vond naar Europa, en naar deze regio in het bijzonder.
Tot in de 17de eeuw dronk men hier voornamelijk bier – gewoon water was brak en ongezond. Thee daarentegen smaakte veel beter. Het werd al snel goedkoper dan bier en vond zijn plaats in bijna elk huishouden.
Echter niet iedereen was enthousiast. Frederik II van Pruisen, bijgenaamd ‘de Oude Frits’, vond dat er te veel geld verdween naar geïmporteerde thee. Hij probeerde het drinken van thee te verbieden, wat prompt leidde tot grootschalige smokkel en geheime theekransjes. Twee jaar later werd het verbod ingetrokken – tegen de kracht van een goed kopje thee was zelfs hij niet opgewassen.

De Compagnie bracht niet enkel thee maar ook fijn porselein mee uit China, het ‘witte goud’.
Rond 1700 begon men in Thüringen, bij de porseleinmanufactuur Wallendorf in Dresden, eigen theeservies te maken: het befaamde Dresmer Teegood. Twee versies werden geliefd: wit met blauwe decoratie en wit met een rode roos. Een typisch Ostfriesisch theeservies bestaat uit een Kopke en Schöttelke, een Treckpot, stoofje, suiker- en roompot, en een reeks accessoires zoals een Teebüsse, Rohmlepel en Kluntje-Knieper. De thee zelf is een melange van zo’n tien zwarte theesoorten, met Assam als basis, aangevuld met thee uit Ceylon, Java, Sumatra en Darjeeling.

Na al die verhalen werd het tijd om de thee ook echt te proeven, op z’n Ostfriesisch.
In zowel Norden als Leer schoof ik aan bij een gedekte tafel, waar ik ingewijd werd in de Tee-Tied. Eerst een Kluntje – een grote klont kandijsuiker -onderin de tas, gevolgd door een scheut hete thee. Dan, met een zilveren lepel en in tegenuurwijzerzin, een wolkje room langs de rand schenken: ‘n Wulkje Rohm. Niet roeren. De eerste slok, subtiel gelaagd, is een ervaring op zich. De room staat symbool voor het aardse, de thee voor de mens, en het zoete slot voor de hemel.
Uit beleefdheid drink ik op zijn minst drie tasjes, zoals het hoort. Pas als ik het lepeltje dwars over mijn kopje leg, weet mijn gezelschap dat ik voldaan ben.

Met het hoofd vol verhalen en een hart gevuld met thee trok ik nadien naar de Pilsumer vuurtoren, waar ik uitwaaide tussen honderden ‘Nonnenganzen’, met de blik op oneindig en het gevoel even buiten de tijd te zijn beland.

Satemwa – Coffee and Tea- Estate, Malawi 2024.

Het thee- en koffie-estate Satemwa, gelegen in het zuiden van Malawi, is een betoverende plek met een rijke geschiedenis. Opgericht in 1923 door de Schot Maclean Kay, die een stuk land overnam van een tabaksboer om er thee te verbouwen, wordt het estate vandaag de dag geleid door Alex Kay, de derde generatie van deze gepassioneerde familie. Satemwa staat bekend om zijn hoogwaardige theeën – van witte en groene thee tot oolong en zwarte thee – die met diep respect voor zowel de natuur als de omliggende gemeenschappen worden geproduceerd.

In juni 2024 reisde ik, onder de deskundige begeleiding van Wouter, de marketing en business manager voor Satemwa België, en met een internationale groep van theeprofessionals, naar Malawi. Wij werden hartelijk ontvangen door de theeverwerkers op het estate. We kregen oa inkijk in het maken van Zumba Pearls, een verfijnde witte thee waarvan de blaadjes met de hand tot langwerpige parels worden gerold. Wat voor de lokale theemakers moeiteloos lijkt – perfect gevormde, compacte parels – bleek voor ons een heel ander verhaal. Onze eerste pogingen leverden eerder slordige, opgerolde vormen op dan iets wat op een parel leek, maar de ervaring was even leerzaam als amusant.

De fabriek, die tijdens ons bezoek een relatief rustige periode doormaakte, bood ons een unieke kans om elk detail van het productieproces van dichtbij te volgen. Wat deze ervaring extra bijzonder maakte, was dat we onze zelf geplukte thee na elke stap in het proces konden proeven. Van het eerste stadium, waarin de smaak nog eenvoudig en rauw is, tot de latere stadia waarin de thee complexer, rijker en gebalanceerder wordt. Het was een tastbare les in hoe elke stap – hoe klein ook – bijdraagt aan de kwaliteit en het karakter van het eindproduct.

Het mystieke, adembenemende landschap van Satemwa, de vriendelijkheid van de mensen, de passie van de theeverwerkers en de expertise van Wouter, kon je proeven in elk kopje thee. Deze plek is niet zomaar een estate, maar een harmonieuze ontmoeting tussen mens, natuur en traditie – een ervaring die ik niet snel zal vergeten.

Wil je graag thee uit Malawi proeven? We hebben de Bvumbwe OP1 black en de Zumba Green TSFOP van Satemwa in ons assortiment.

Vangedi tea, Sri Lanka 2024.

In mei 2024 had ik het geluk om op Sri Lanka een intensieve thee-training te volgen op de theeplantage Amba, gelegen in de provincie Uva in het zuid-oosten van het eiland.
Hier kreeg ik de unieke kans om niet alleen meer te leren over het productieproces, maar ook om het zelf te ervaren.

Eén van de meest bijzondere theesoorten die ik ontdekte, was de Vangedi Tea – ook wel bekend als ‘Thieves Tea’ of ‘Illegal Tea’.
Het verhaal achter deze thee is even fascinerend als de smaak. In vroegere tijden kwam het wel eens voor dat werknemers op de plantage wat theeblaadjes mee naar huis namen. Daar stampten ze de blaadjes in een stenen vijzel, de vangedi, totdat er een papje ontstond van gekneusde bladeren. Het oxidatieproces begon spontaan door de reactie tussen de vochtige blaadjes en de zuurstof in de lucht. Na het drogen kregen de blaadjes een diepe, zwarte kleur en ontwikkelde de thee een intense, dieprode infusie met een uitgesproken moutsmaak. En het bijzondere is: deze traditionele methode wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt.

Het stampen in de vijzel is een fysiek intensieve klus die concentratie vereist. Je doet het met twee, elk aan weerskanten van de vijzel staande en elk met een houten stok. Samen moet je het juiste ritme vinden om de blaadjes gelijkmatig te kneuzen. Zelfs de hoek waaronder je de stok houdt, is van belang. Het gewicht van zo’n houten stok verraste me – dit was geen werk voor ongetrainden.

Na een dag vol plukken, uitsorteren en stampen was ik moe maar voldaan. De fysieke inspanning had iets meditatiefs, en het eindresultaat maakte alles de moeite waard. Bij terugkomst in ons verblijf stond een dampende kop vers gezette thee op ons te wachten. De smaak was intens, warm en rijk – een perfecte beloning voor een dag hard werken.

 

In onze webshop vind je de Amba black TGOP, Sri Lanka.

Sinds mijn oudste zoon heeft leren smeden en we een heuse smidse in onze tuin konden inrichten, groeide er bij mij een stille droom: een theepot maken met een handvat dat we zelf zouden smeden. Een ontmoeting tussen onze twee ambachten.

Dagelijks ervaar ik de fascinatie van iets uit het niets maken: uit een amorfe homp klei, enkel met mijn handen, groeit langzaam een voorwerp op de draaischijf. De lucht, de warmte van de oven en het spel van de elementen voltooien het proces. Klei wordt steen.
Staal vraagt een andere benadering. Smeden is een fysieke, ritmische dialoog met het vuur. De kracht die nodig is, de cadans van hamer op aambeeld, de controle over het steeds veranderende materiaal: het roept een oergevoel op, rauw en tegelijk verfijnd. In tegenstelling tot pottenbakken, waar je rechtstreeks met je handen vormgeeft, werk je hier via tangen, hamers, en het vuur zelf.

Onder de deskundige begeleiding van Casper leerde ik het vuur op gang brengen, het wiel draaiende houden met mijn voeten, het staal precies goed in de hete kolen te leggen, en het op het juiste moment en onder de juiste hoek op het aambeeld te plaatsen. Dan begon het ritmisch kloppen—de juiste cadans vinden, het staal zachtjes maar met kracht dwingen tot een vorm.

Smeden vraagt snelheid én heeft een zekere traagheid tegelijkertijd. Het staal koelt snel af en dan is het niet meer bewerkbaar, maar te heet maken is ook funest. Als er vonken ontstaan op het staal is het stuk verloren en dat betekent opnieuw beginnen.

Een handvat smeden lijkt op het eerste gezicht eenvoudig, maar dat is het allerminst. Symmetrie vinden, kracht én elegantie combineren, en tegelijk zoeken naar een functionele manier om het handvat aan de theepot te verbinden—dat was een serieuze uitdaging. Maar, voilà, het is gelukt.
Het resultaat is nog niet perfect. Er valt nog aan te sleutelen. Maar net zoals bij het pottenbakken, geldt ook hier: oefenen, oefenen en nog eens oefenen. En ondertussen: trots zijn op wat er al is ontstaan, uit vuur, klei en staal.

Bezoek aan Meester Fugetsu – Tokoname, Japan 2023.

In het najaar van 2023 ging een lang gekoesterde droom in vervulling: ik reisde naar Japan, volledig in het teken van thee en theekeramiek.

Onder begeleiding van een Duitse Japanoloog, die ooit afstudeerde met een thesis over Japanse theekeramiek, kreeg ik de kans om een van de meest gerenommeerde pottenbakkers in de buitenwijk van Tokoname te bezoeken: meester Fugetsu Murakoshi. Hij staat bekend om zijn verfijnde kyusu’s, traditionele theepotten met een zijdelings handvat, die zowel elegantie als functionaliteit uitstralen.

Wat me het meest raakte, naast zijn ongelooflijke vakmanschap, was de toewijding waarmee hij de klei voorbereidt. De gebruikte klei, honshudei, wordt gewonnen onder rijstvelden in de streek en is rijk aan ijzer, wat zorgt voor een bijzondere kleurtransformatie: van geelbruin naar een prachtig rood tijdens het bakproces. Deze klei wordt jarenlang bewaard in grote tonnen en wordt regelmatig overgeheveld en gezeefd. Pas wanneer de consistentie perfect is, wordt er mee gedraaid op de draaischijf.

In zijn piepkleine atelier, waar hij in kleermakerszit op de houten vloer werkt, brengt meester Fugetsu elk onderdeel van een theepot tot leven. Onder zijn handen lijkt de klei moeiteloos tot een harmonieus geheel te transformeren. Zijn ambacht ademt een diep respect voor traditie en natuur, en elke theepot vertelt een eigen verhaal van lichtheid en elegantie.

Het was een onvergetelijke ervaring om zo dichtbij het werk van deze meester te komen, wiens creaties geliefd zijn tot in Europa en Amerika. De rust, precisie en passie in zijn werk weerspiegelen de essentie van de Japanse theecultuur en lieten een diepe indruk op mij achter.

 

Wil je graag thee uit Japan proeven? Neem een kijkje in onze webshop bij onze groene thees uit Japan of boek een proeverij helemaal in het teken van Japan.

Almazorre, Spaanse pyreneeën, 2023.

Eén week lang meditaties begeleiden, theeproeverijen verzorgen en pottenbaklessen geven, midden in de Spaanse Pyreneeën – er zijn slechtere manieren om je werk te doen. Het leven op de berg waar we verbleven, speelde zich volledig buiten af. De vrouw des huizes schonk ons ochtenden vol energie met haar intense dansworkshops, terwijl haar man, zus en vriendin ons keer op keer verrasten met heerlijke, verse maaltijden.

De dagen werden gedragen door een symfonie van geuren en geluiden. De kruidige en bloemige aroma’s van oa. tijm, rozemarijn en lavendel mengden zich met de zoete geur van overrijpe vijgen, terwijl het zachte geklingel van koebellen uit het dal opstijgt en het tsjirpen van krekels de lucht vulde. Boven ons cirkelden gieren majestueus in de helderblauwe lucht, en onder onze voeten knisperde de warme, droge aarde.

’s Ochtends, na het ontbijt, brachten de meditaties ons in verbinding met elkaar en met deze bijzondere plek. Het was een moment van verstilling en bewustzijn, een diepe ademhaling in het hart van de natuur. In de namiddag zochten we verkoeling door de handen letterlijk in de klei te steken.

Deze week was meer dan een werkverplichting – het was een ervaring die alle zintuigen prikkelde. Hier, op deze berg in de Pyreneeën, voelde ik bevestiging van mijn activiteiten, waarom ik doe wat ik voel dat ik moet doen, omwille van de kracht van eenvoud en verbondenheid.

 

Ook een theemeditatie of theeproeverij meemaken? Of wil je leren pottenbakken? Neem een kijkje onder ‘activiteiten‘

Bezoek aan de Theeplantage Tschanara, Odenthal- Scheuren, DE.

In juli 2023 bezocht ik theeplantage Tschanara in Duitsland. Met de auto reed ik richting het schilderachtige Bergische Land, ten noordoosten van Keulen. Het beloofde een zachte, droge zomerdag te worden – perfect voor een bezoek aan deze bijzondere plek.

Bij aankomst werd ik hartelijk verwelkomd door Wolfgang en zijn Koreaanse vrouw. Mijn blik werd direct getrokken naar de zorgvuldig gesnoeide theestruiken die de helling sierden. Voor me strekte zich een licht glooiend terrein van zo’n 4000 m² uit, op ongeveer 200 meter boven zeeniveau. Hier experimenteert het echtpaar sinds 1999 met theestruiken, oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Korea. Inmiddels groeien er ook planten uit Nepal, Japan, China, India, Nederland, Turkije en Engeland.

Op Tschanara wordt alles met de hand gedaan – een intensief proces dat jaarlijks zo’n kleine 10 kilo thee oplevert. Maar wat ze aan kwantiteit missen, maken ze ruimschoots goed in kwaliteit. De thee die hier geproduceerd wordt, is verfijnd en mild van smaak, met een aangename natuurlijke zoetheid.

Na een boeiende rondleiding over de plantage, waarbij Wolfgang en zijn vrouw hun passie en kennis deelden, was het tijd om te proeven. Hoewel ze zich voornamelijk richten op groene thee, maakten ook hun witte thee, oolong en zwarte thee diepe indruk. Vooral de bloemige, florale tonen van hun witte thee waren een sensatie – mijn smaakpapillen dansten van geluk.

De proeverij was uitgebreid en interactief, met levendige gesprekken en een uitwisseling van gedachten tussen de deelnemers. Ik ging naar huis met een zakje groene en witte thee, om thuis nog lang te kunnen genieten van de herinnering aan deze bijzondere dag.

https://tschanara-teagarden.de/